Het geologisch erfgoed
« FAMENNE-ARDENNE » VERWIJST NAAR DE GEOLOGISCHE EN GEOMORFOLOGISCHE EENHEDEN VAN HET GEOPARK.
1. In het zuiden, de ARDENNEN : kleischalie, zandsteen, puddingsteen uit het Onder-Devoon.
2. In het midden, de CALESTIENNE : kalksteen uit het Givetiaan en het Frasniaan.
3. In het noorden, depressie van de FAMENNE : Famenniaan kleischalies.
In het uiterste noorden van het Geopark, de streek van Durbuy, een korte incursie in de Condroz, geplooide rotsen van het Famenniaan en het Carboon. De geologische geschiedenis van het Geopark omvat vijf fasen.
1. SEDIMENTATIE. Tijdens het Devoon en het Onder-Carboon : afzetting in horizontale lagen op de mariene bodems.
2. DIAGENESE. Vorming van de gesteentes : zandsteen, kleischalies, kalksteen.
3. TEKTONIEK. Omstreeks 325 Ma, vorming van een bergketen (Variscische gebergtevorming) met plooien, zoals de anticlinaal van Durbuy, en breuken.
4. EROSIE. Vorming van een immens afgevlakt oppervlak (peneplain of schiervlakte). Daarna, tijdens het Secundair en het begin van het Tertiair, chemische aantasting van de gesteentes in een warm en vochtig klimaat. Vorming van fantomen in kalkgesteente, voorlopers van de grotten.
5. VERJONGING. Tweede helft van het Tertiair, opheffing van de Ardense sokkel, uitslijting van de valleien en vorming van de grotten op basis van de fantomen.
FIG 1 Paleogeografische wereldkaart, met aanduiding van de continenten in het Givetiaan (Scotese 2014). België lag op de Steenbokskeerkring.
FIG 2 Vereenvoudigde geologische kaart.
FIG 3 Chronostratigrafische kaart of tijdschaal van de geologische tijdperken, met zoom op het Devoon en het Carboon. De geschiedenis van de Aarde werd in een aantal subdivisies opgedeeld : tijdperk, systeem, etage. Het Eifelien, het Givetiaan, het Frasniaan en het Famenniaan werden eind de 19de eeuw bepaald, op grond van de beschrijving van referentieprofielen in de omgeving van het Geopark, respectievelijk in de Eifel, in Givet, in Frasnes of in het Geopark in de Famenne.
FIG 4 De geschiedenis van de aarde in 24 uur.
FIG 5 Anticlinaal van Durbuy.
